Giữa nhịp sống hối hả của thành phố Nam Định, có những góc nhỏ bình yên vẫn tồn tại bền bỉ qua năm tháng, lưu giữ linh hồn và vẻ đẹp mộc mạc của đất và người Thành Nam. Một trong những “nốt nhạc” trầm lặng mà sâu lắng ấy chính là bến đò hoa mom sông Đào, một phiên chợ không tên, không biển hiệu, chỉ nhộn nhịp vào hai buổi sáng sớm tinh sương mỗi tháng, nhưng lại đủ sức níu chân bất kỳ ai vô tình lạc bước đến.
Đây không chỉ là nơi mua bán, mà là điểm giao thoa văn hóa, là nhịp cầu nối liền làng hoa Phù Long trù phú với phố phường tấp nập, là nơi vẻ đẹp lao động tỏa sáng lung linh trong ánh bình minh.
Nguồn gốc thầm lặng của bến đò hoa độc đáo
Không ai biết chính xác bến đò hoa này có từ bao giờ. Nó hình thành một cách tự nhiên, xuất phát từ chính nhu cầu cuộc sống và tập quán của người dân.
Làng hoa Phù Long: Nằm ở bên kia sông Đào, thuộc xã Nam Phong, làng Phù Long từ lâu đã nổi tiếng là một trong những vựa hoa lớn và lâu đời của Nam Định. Đất đai màu mỡ ven sông đã nuôi dưỡng nên những cánh đồng hoa cúc, thược dược, violet, lay ơn, hoa hồng… rực rỡ bốn mùa.
Sông Đào – Dòng chảy kết nối: Con sông Đào hiền hòa vừa là ranh giới địa lý, vừa là con đường giao thương ngắn nhất để những người nông dân Phù Long mang hoa vào thành phố. Thay vì đi đường vòng xa xôi, những chuyến đò ngang cần mẫn đã trở thành phương tiện tối ưu, chở theo không chỉ hoa mà còn cả mồ hôi, công sức và hy vọng của người trồng.
Văn hóa tâm linh của người Việt: Bến đò hoa chỉ nhộn nhịp vào rạng sáng ngày mùng 1 và 15 âm lịch hàng tháng. Đây chính là hai ngày sóc vọng quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt. Nhu cầu mua hoa tươi để dâng lên bàn thờ tổ tiên, thần linh vào những ngày này tăng cao. Nắm bắt được nhu cầu đó, những người nông dân Phù Long đã hẹn nhau gánh hoa sang sông vào đúng hai ngày này, tạo nên một phiên chợ hoa sớm mai đầy ý nghĩa.
Bến đò nằm ngay trên mom đất thoai thoải ven sông Đào, gần khu vực cuối đường Phù Long. Nó không phải là một cái chợ được quy hoạch, chỉ đơn giản là nơi con đò cập bến, và người nông dân đặt quang gánh xuống, bắt đầu một phiên mua bán chớp nhoáng nhưng đầy thi vị.
Khung cảnh phiên chợ hoa sớm mai có một không hai
Để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của bến đò hoa, bạn phải chấp nhận rời xa chiếc giường ấm áp khi thành phố vẫn còn say ngủ. Phiên chợ thường bắt đầu từ rất sớm, khoảng 5 giờ sáng và nhộn nhịp nhất vào khoảng 6 giờ, rồi tan dần khi mặt trời lên cao lúc 7 giờ.
Bản giao hưởng của ánh sáng, màu sắc và âm thanh của bến đò hoa
Khi trời còn mờ sương, không gian tĩnh lặng được khuấy động bởi tiếng máy đò nổ giòn tan, tiếng mái chèo khua nước và tiếng người gọi nhau í ới. Từ bên kia sông, những chiếc đò nhỏ từ từ tiến vào bờ, chở theo lấp loáng ánh đèn pin và những gánh hoa đủ màu sắc.
Màu vàng rực của hoa cúc, màu đỏ nhung của hoa hồng, màu tím biếc của violet, màu trắng tinh khôi của lay ơn… tất cả hòa quyện, tạo nên một bức tranh sống động, đẹp đến nao lòng. Không khí trong lành của buổi sớm mai thoang thoảng hương thơm thanh khiết của hoa tươi, một mùi hương mộc mạc, dễ chịu, khác hẳn với những loại nước hoa đắt tiền.
Những gánh hoa nặng trĩu vẻ đẹp lao động
Hình ảnh trung tâm của bến đò chính là những người nông dân chân chất, với đôi quang gánh oằn trên vai. Họ là những người mẹ, người chị với khuôn mặt hằn lên dấu vết của sương gió nhưng đôi mắt luôn ánh lên niềm vui và hy vọng. Đôi quang gánh tre quen thuộc đã theo họ từ cánh đồng ra đến bến sông, mang trên mình không chỉ là hoa, mà còn là cả một gia tài, là công sức chăm bón sớm hôm.
Họ nhẹ nhàng đặt gánh hoa xuống đất, sắp xếp lại từng bó một cách khéo léo. Không có sạp hàng, không có biển hiệu, “gian hàng” của họ chính là đôi quang gánh và khoảng đất nhỏ xung quanh. Người mua và người bán cứ thế quây quần, tạo nên một khung cảnh gần gũi, thân thương.
Nơi giao thoa giữa người bán và người mua
Khách hàng của bến đò hoa cũng rất đặc biệt. Họ là những người bán hoa nhỏ lẻ trong các khu chợ của thành phố, đến từ sớm để chọn được những bó hoa tươi nhất. Họ là những người dân sống gần đó, dậy sớm đi tập thể dục và tiện thể mua một bó cúc về thắp hương. Họ cũng là những người trẻ, những nhiếp ảnh gia tìm đến để “săn” những khoảnh khắc đẹp, độc đáo của đời sống.
Cuộc mua bán diễn ra nhanh chóng, không có cảnh mặc cả ồn ào. Giá cả phải chăng, thuận mua vừa bán. Người bán vui vì hoa được giá, người mua mừng vì có được những bó hoa tươi rói còn đẫm sương đêm. Ở đó, người ta cảm nhận được sự tin tưởng, cái tình giữa những con người lao động với nhau.
Lời kết
Bến đò hoa mom sông Đào không phải là một địa danh du lịch hào nhoáng, nhưng nó chứa đựng cả một tầng văn hóa sâu sắc, một vẻ đẹp lao động bình dị và linh hồn của một góc phố cổ thành Nam. Nó là minh chứng cho sức sống bền bỉ của những giá trị truyền thống giữa dòng chảy hiện đại. Ngày nay, bến đò Hoa không còn nữa, nhưng ký ức về một địa danh với nhiều kỷ niệm mãi còn đọng lại trong lòng người dân Thành Nam.
>>> Xem thêm: Vườn Quốc gia Xuân Thủy Nam Định: Khám Phá “Sân Ga Chim Trời” Độc Đáo Của Việt Nam
